|
|
Αδάμου
Αδάμος Παναγή
Κυριακή της Τυρινής, μετά τη Θεία Λειτουργία,
επισκεφτήκαμε τη γιαγιά Μαρία, μητέρα του αγνοούμενου συγχωριανού μας
Αδάμου Αδάμου του Παναγή.
Μας δέχτηκε με χαρά, αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη λέξη, για
να χαρακτηρίσουμε τη γιαγιά Μαρία. Η χαρά, λέξη άγνωστη γι’ αυτήν εδώ
και είκοσι οκτώ χρόνια. Είκοσι οκτώ χρόνια προσμονής και ελπίδας.
Ελπίδας, που μέσα στο δαίδαλο του μυαλού, καταλήγει στην απελπισιά στις
ατέλειωτες νύχτες της μοναξιάς.
Μας άνοιξε την καρδιά της :
«Ο Αδάμος μου ήταν το πρώτο μου παιδί. Γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1945.
Μέχρι πριν να πάει στο Δημοτικό ήταν πάρα πολύ ζωηρός. Δεν μπορούσα να
τον κάμω να υπακούσει και να πειθαρχήσει. Όταν πήγε στο Δημοτικό,
φοβόμουν να ρωτήσω τον δάσκαλο, γιατί νόμιζα πως θα μου έκανε παράπονα
για τη ζωηράδα του. Όταν τον ρώτησα εκπλάγηκα από την απάντηση: «Ο
Αδάμος είναι πολύ φρόνιμο και υπάκουο παιδί.» Και πράγματι. Ο Αδάμος
έγινε άλλος άνθρωπος όταν πήγε σχολείο. Ήταν ζωηρός αλλά δεν έκανε
αταξίες, όπως πριν.
Τέλειωσε το Δημοτικό σχολείο το 1951. Ήθελε να γίνει μηχανικός, γι’ αυτό
πήγε στο γκαράζ του Δημήτρη Αλεξάνδρου στο Βαρώσι.
Διόρθωνε αυτοκίνητα, τρακτέρ, κομπάγια. Ήταν πολύ εργατικός και
επινοητικός. Δεν υπήρχε περίπτωση να μην τα καταφέρει να μετά υπηρέτησε
στον Πενταδάχτυλο, στο Φρούριο του Αγίου Ιλαρίωνα. Δεν τον είδα παρά
μόνο τον επόμενο Μάρτη, του 1964, που του έδωσαν άδεια να μας επισκεφθεί.
Πέντε μήνες είχαμε μόνη παρηγοριά τα γράμματα που μας έστελλε.
Όταν τέλειωσε τη στρατιωτική του θητεία αρραβωνιάστηκε τη Σταυρούλα
Παναγή .
Συνέχισε να πηγαίνει μηχανικός.
Δεν πέρασε πολύς καιρός και του έστειλαν μιαν ειδοποίηση να παρουσιαστεί
στη μονάδα του, με όλη τη στρατιωτική του ενδυμασία και με τη βαλίτσα
του. Δεν ξέραμε πού θα τον πήγαιναν. Από όλο το χωριό διάλεξαν τον Αδάμο
μου και τον Θεοδόση (Μίμη). Τους πήραν, όπως μάθαμε αργότερα, στην
Αίγυπτο, για να εκπαιδευτούν πάνω στους πυραύλους. 3,1/2 μήνες διήρκεσε
η εκπαίδευση. Εκεί πεινούσαν τρομερά, μια και ότι τους έφερναν να φάνε
ήταν τόσο λερωμένο και γεμάτο μύγες, που δεν τολμούσαν να το αγγίξουν.
Από την Αίγυπτο μας έστειλε ένα μικρό γράμμα με μόνες φράσεις «είμαι
καλά». Παραπονιόμουν, γιατί να μην μας γράφει ούτε πού είναι , ούτε πώς
περνά !
Μακάρι να έπαιρνα και τώρα ένα τέτοιο γράμμα και ας μην ήξερα τίποτε
άλλο………
Όταν γύρισε ήταν αρκετά αδυνατισμένος. Φοβόταν ακόμη και να φάει, μήπως
είχαν καθήσει μύγες επάνω. Τόσο τις αηδίασε.
Ξεκίνησε να χτίζει το σπίτι του και τη ζωή του με εκείνη που διάλεξε
για σύζυγό του.
Παντρεύτηκαν το 1967. Έφτιαξε δικό του γκαράζ, ασχολείτο με την γεωργία
και δούλευε και στην MOBIL σαν οδηγός πετρελαιοφόρου οχήματος.
Απέκτησε και δύο κόρες τη Μαρία και την Άντρη.
Μέχρι που ήλθε ο καταραμένος Ιούλης του 1974 που έφερε τα πάνω κάτω, που
κατάστρεψε τόσες ζωές που σταμάτησε τόσα όνειρα και τα πήρε ο άνεμος……..
Αφήνοντας τη γυναίκα του έγκυο εφτά μηνών, τη τρίτη κόρη τους, την
Χρυστάλλα, έφυγε σαν τον κάλεσε η πατρίδα στις 20 Ιουλίου 1974, για να
καταταχθεί σαν έφεδρος στρατιώτης στο 226 Τάγμα Πεζικού στη Λάρνακα.
Μαζί του σ’ όλες τις φάσεις της εισβολής ήταν και ο Παυλάκης Παύλου, ο
άλλος αγνοούμενος συγχωριανός μας. Υπηρετούσε στη Αγλατζιά και μετά την
πρώτη εισβολή πήγαμε και τον είδαμε .
Του πήραμε φαγητό. Δεν κάθησε να φάει μαζί μας. Πήρε το φαγητό να το
μοιραστεί με άλλους στρατιώτες, τους οποίους δεν ήλθαν οι δικοί τους και
δεν είχαν φαγητό. Η μεγαλοψυχία ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα
του Αδάμου .
Από την Αγλατζιά τους μετέφεραν κοντά στο Παλαίκυθρο. Ήταν Παρασκευή, 9
Αυγούστου 1974 , όταν ήλθε στο χωριό και τον είδα για τελευταία φορά.
Μαγείρεψε η γυναίκα του και έφαγαν. Βγήκε στη βεράντα και περίμενε το
ταξί που θα τον έπαιρνε στη Λάρνακα, για να πάρει το λεωφορείο να πάει
με τους άλλους στη μονάδα του. Το ταξί αργούσε και ο Αδάμος ανησυχούσε.
Πήγα κοντά του: « Μείνε , Αδάμο μου. Έχεις γυναίκα έγκυο και δύο κόρες
που σε χρειάζονται».
« Όϊ ,μανά, δεν μπορώ να μείνω . Η πατρίδα με χρειάζεται περισσότερο
τώρα. Όταν με το καλό τελειώσει ο πόλεμος……»
Έφυγε. Δεν τον ξαναείδα!
Στο Παλαίκυθρο ήταν μαζί με τον αδελφό του τον Ανδρέα. Όλη τη νύχτα
στις 13 Αυγούστου μιλούσαν. Στις 14 Αυγούστου έγινε η δεύτερη φάση της
εισβολής. Ο αδελφός του πρόλαβε και έφυγε όταν τους ανέκοψαν στη Μια
Μηλιά οι Τούρκοι. Έγινε σφοδρή μάχη. Μέσα σε κείνο τον τρόμο
σκορπίστηκαν.
Ο Αδάμος μαζί με τον Παυλάκη χάθηκαν. Είχαμε πληροφορίες ότι και οι δυο
πιάστηκαν αιχμάλωτοι και τους πήραν στην Τουρκία.
Ένας στρατιώτης από το Αυγόρου που πιάστηκε αιχμάλωτος και μεταφέρθηκε
στην Τουρκία μας είπε:
« Μας είχαν μέσα στα μπουντρούμια. Μας ανάκριναν τρεις φορές την ημέρα.
Εγώ άκουα τρεις φορές την ημέρα το όνομα «Αδάμος Αδάμου» που τον φώναζαν
για ανάκριση»
Ρωτήσαμε στον Ερυθρό Σταυρό, αν υπήρχε και άλλος μ’ αυτό το όνομα.
Έψαξαν αλλά δεν βρήκαν άλλο. Έτσι ο Αυγορίτης υπόγραψε για τον γιο μου
ότι ήταν αιχμάλωτος στην Τουρκία. Οι τελευταίοι που μπήκαν στο πλοίο και
ανταλλάχθηκαν με Τούρκους αιχμαλώτους δήλωσαν ότι υπήρχαν και άλλοι
κρατούμενοι στις φυλακές της Τουρκίας. Χτυπούσαν τις πόρτες και έλεγαν «
Ρε, οϊ να μας ξιάσετε εμάς».
Πόση αδικία υπάρχει σ’ αυτό τον πλανήτη που λέγεται Γη! Πόσες ζωές
χάθηκαν άδικα!
Ο Αδάμος δεν γύρισε ποτέ για να δει τις κόρες του που μεγάλωσαν ορφανές.
Δεν είδε ποτέ τη Χρυστάλλα του. Δεν είδε τα εγγόνια του.
Ο πατέρας του πέθανε μ’ αυτό το καημό, που μόνο όσοι τον έζησαν μπορούν
να τον καταλάβουν. Το ίδιο και η γυναίκα του η Σταυρουλλού. Αγαπούσε την
οικογένεια του. Αγαπούσε τις κόρες του. Ήταν από τους πρώτους, αν όχι ο
πρώτος, που έφτιαξε σιδερένιες κούνιες στην αυλή του, για να παίζουν τα
παιδιά του. Ακόμα αγόρασε και αυτοκίνητο για να τους παίρνει ταξίδια.
Δεν πρόλαβε να το χαρεί. Όταν ήταν στο Παλαίκυθρο στρατιώτης, είπε σ’
ένα φίλο του στρατιώτη «Ρε, αν πάθω τίποτε, πιάσ’ το αυτοκίνητό μου και
πλήρωσ’ το χρέος» Όταν δεν ξαναγύρισε ήλθε ο φίλος του και πήρε το
αυτοκίνητο. Του είπε ακόμα: «Τα μωρά μου τζιαι τα μάτια σου.»
Αυτή είναι με λίγα λόγια η ιστορία μιας ζωής. Της ζωής του Αδάμου Αδάμου
Παναγή. Του είκοσιεννιάχρονου στρατιώτη που χάθηκε στον πόλεμο και που
τον περιμένουμε ακόμα να γυρίσει!
******************************** Τα κείμενα για τη ζωή
των αγνοουμένων του χωριού μας είναι παρμένα από το
βιβλίο <Για σας προσευχόμαστε όλοι ν΄ ρθείτε ξανά>
γραμμένο από τα παιδιά της Δ΄1 του Β΄ Δημοτικού
Ξυλοτύμβου σχολική χρονιά 2001-2002 υπό τη καθοδήγηση
της δασκάλας τους Τασούλας
Παναγή Παπακυριάκου
|
|
Η μητέρα του Αδάμου και τα παιδιά της Δ΄1 που την
επισκέφθηκαν Φραντζέσκος Ζάρου, Γεωργία
Παναγή,Κενδέας Γεωργίου, Στέλλα Κόντζιαλη και Αδάμος Παπαγεωργίου εγγονός
του Αδάμου.
Αδάμος όταν εκτελούσε την στρατιωτική του θητεία
Ο Αδάμος με τη γυναίκα του Σταυρούλλα το 1967.
|